Firmalar son dönemde kiralık araç uygulamasına yöneliyorlar. Kiralık araç uygulamasında, yakıt dışında tüm masrafların (araç vergisi, sigortası, bakımı, vs.) kiralayan firma tarafından karşılanıyor olması büyük avantaj. Aksi takdirde firma asli işinin yanında araçların bu tür işleri için de ya mesai harcayacak ya da personel istihdam edecektir. Yaz, kış lastikleri değişimi, değişen lastiklerin saklanması, bakımlarda otolardan çıkan parçalar vs.. firmalar açısından ilave iş yüküdür. Bu anlamda kiralık araçlar büyük avantaj sağlamaktadır ama herşey gelip maliyete dayanmaktadır. Eğer bir aracı satın almak kiralamaktan daha avantajlı ise firma satın almayı tercih edecektir.
Kiralamak ve satın almak mukayesesinde araçların vergi avantajı önemli olabilmektedir. Mesela binek tip bir aracı alıp 3 yıl sonra satınca kar edilmiş olacağından vergi yükü gelecektir. Ayrıca satın alma alternatifinde eğer banka kredisi kullanılacaksa kredinin getirdiği yükün de hesaba katılması gerekir.
Satın alma alternatifini mukayeseye sokmadan önce satın almanın kendi öz kaynaklarımızla mı yoksa banka kredisi ile mi yapılacağı belirlenmelidir. Çünkü kendi öz kaynaklarımızla alım yapacaksak kullanım süremiz boyunca öz kaynağımızın faiz gelirinden de vazgeçmiş olacağız. Yani, kasamızdaki toplu paramızı araca değil de bankaya mevduat olarak yatırdığımızda belli bir faiz geliri olacaktır mutlaka. Eğer araç alırsak böyle bir gelir de olmayacaktır.
İnternette yaygın şekilde bulunan “kiralayalım mı satın mı alalalım?” fizibilitelerinde faiz hesabının göz önüne alındığına rastlamadım. Halbuki bir alıcının elinde aracı nakit alabilecek kadar bir para olabilir. Ya da her ay belli bir tutarda banka kredisi taksiti ödeyecek geliri olabilir. Bu durumda mukayese hesabına nakit parasının ve araba taksiti için ayırdığı nakit gelirinin banka mevduat faizi de hesaba katılmalıdır. Kiraladığında ise ya toplu parasından kira bedelini ödediğini ya da aylık gelirinden (ki bu geliri kredi taksiti kadar düşünelim) kira bedelini ödediğini varsayalım.
Bu yöntemle, satış fiyatı 75.000 TL(KDV dahil) olan Renault Clio marka bir aracı 280EURO+KDV bedel ile 36 aylığına kiraladığımızda oluşan durum gösterilmiştir. (Bu hesabın ayrıntıları yukarıda linki verilmiş excel tablosunda mevcuttur)
%100 kredi | %50 kredi | %0 kredi | |
Satınalma | 59.851 TL | 59.851 TL | 59.851 TL |
Kiralama | 63.271 TL | 60.111 TL | 56.997 TL |
Görüldüğü gibi %100 ve %50 kredi ile alma durumuna nazaran araç kiralamak daha uygun görünüyor. Ama elimizdeki toplu para varken araç kiralamak daha uygun görünmüyor. Gerçi aradaki far küçük olduğundan ve kiralamanın satın almaya göre görünmeyen ve yazının başında değindiğimiz avantajlarından dolayı kiralamak tercih edilebilir.
Aynı hesabı hiç faiz gelirini dikkate almadan yapsaydık:
%100 kredi | %50 kredi | %0 kredi | |
Satınalma | 59.851 TL | 59.851 TL | 59.851 TL |
Kiralama | 52.358 TL | 42.821 TL | 33.285 TL |
Her durum için satın almak daha uygun çıkacaktı ki pek gerçekçi olmazdı.
Aynı tabloları, satış fiyatı 190.000 TL(KDV dahil) olan Peugeot 3008 marka bir aracı 500EURO+KDV bedel ile 36 aylığına kiraladığımızda oluşan durum için yaparsak:
%100 kredi | %50 kredi | %0 kredi | |
Satınalma | 150.644 TL | 150.644 TL | 150.644 TL |
Kiralama | 178.571 TL | 169.782 TL | 172.940 TL |
Faizi hesaba katarak yaptığımız mukayesede kiralamak her durumda avantajlı oluyor.
%100 kredi | %50 kredi | %0 kredi | |
Satınalma | 150.644 TL | 150.644 TL | 150.644 TL |
Kiralama | 148.784 TL | 122.082 TL | 109.144 TL |
Ancak faizi hesaba katmadan yaptığımız çalışmada ise satın almak daha cazip görünüyor. Bence faiz hesaba katarak yapılan çalışma daha gerçekçidir.
Bu çalışmalardan da anlaşılacağı üzere satın almak her zaman avantajlıdır diyemeyeceğimiz gibi kiralamak da her zaman avantajlıdır diyemeyiz. Firmalar, araç kiralama yada satın alma işine karar vermeden önce bir mukayese yapmaları iyi olur.